İHBAR TAZMİNATI NEDİR?

İş sözleşmesini sonlandırmak isteyen işçi işverene ya da iş sözleşmesini sonlandıracak işveren işçiye iş sözleşmesinin sonlandırılacağını İş Kanunu’nda belirtilidiği üzere belirli bir süre önceden haber vermekle yükümlüdür. Mevcut bu durum İş Kanunu’nda ihbar süresi olarak adlandırılır.

• 6 ay ya da daha az kıdemli bir işçi 2 hafta önceden,
• 6 ay ile 1,5 yıl arasında kıdemi olan bir işçi 4 hafta,
• 1,5 yıl ile 3 yıl arasında kıdemi olan bir işçi 6 hafta,
• 3 yıl ve daha fazla kıdemi olan bir işçi durumu 8 hafta önceden iş sözleşmesini feshedeceğini işverenine bildirmelidir. Aynı süreler işverenler için de geçerli olup, süreye riayet etmeyen işveren ihbar tazminatı ödemek zorunda kalabilir.

İhbar Tazminatı Nasıl Hesaplanır ?

İş Hukuku’nda işçilerin tazminatları hesaplanırken, işyerindeki çalışma süreleri yani kıdemleri esas alınır. Dolayısıyla ihbar tazminatı hesabı yapılırken de kıdem süresi göz önünde bulundurulur. İşte 6 ay ya da daha az çalışmış olan bir işçi için 2 haftalık, 6 ay ile 1,5 yıl çalışmış olan bir işçi için 4 haftalık, 1,5 yıl ile 3 yıl arasında çalışmış olan bir işçi için 6 haftalık, 3 yıl ve üzeri çalışmış olan bir işçi için 8 haftalık maaşı oranında ücret ödenir.

İhbar tazminatı hesaplaması işçinin aylık brüt maaşı üzerinden yapılır.

İhbar Tazminatı Hangi Durumlarda Alınır ?

İş sözleşmesini performansa, işçinin davranışlarına, işin, işletmenin veya işyerinin gereklerine dayalı olarak fesih etmek isteyen işveren, feshi yazılı olarak ve bu sürelere bağlı kalarak işçiye iletmekle yükümlüdür. İş sözleşmesini bildirim süresi vermeksizin fesih eden işveren, bu sürenin ücretini ihbar tazminatı olarak ödemekle yükümlüdür.

Öte yandan; İş sözleşmelerinin işçi tarafından feshi, işveren tarafından deneme süresi içinde veya 4857/25 ile belirlenen esaslar çerçevesinde feshi halinde işçiye herhangi bir ihbar tazminatı ödenmeyecektir. İş sözleşmesinin işçi tarafından haklı nedenle fesih esasları dışında bir nedenle feshi halinde aynı bildirim süreleri işçi içinde geçerli olup, buna aykırı iş sözleşmesi fesihlerinde işverenin ihbar tazminatı talebi de gündeme gelebilecektir.

İhbar Tazminatı Almak için Ne Kadar Çalışmak Gerekir ?

İhbar tazminatı kazanabilmek için belirsiz süreli (dönemlik işçiler vb. geçerli değil) işte çalışmak gereklidir. Belirli ya da dönemsel işçiliklerle ilgili durumlarda işçiye ihbar tazminatı ödenmez. Belirsiz iş sözleşmesine göre çalışan işçi işyerinde 1 saat dahi çalışsa ihbar tazminatı hakkı kazanabilir.

İhbar tazminatında dikkat edilmesi gereken en önemli hususlardan biri de sözleşmede deneme süresinin olup olmadığıdır. Eğer iş sözleşmesinde deneme süresi varsa ve işçinin iş akdi bu süre içerisinde feshedilmişse işçi ihbar tazminatına hak kazanamayacaktır.

İhbar Tazminatında Zamanaşımı:

Gerek İş Kanunu’nda, gerekse Borçlar Kanunu’nda, kıdem ve ihbar tazminatı alacakları için özel bir zamanaşımı süresi öngörülmemiştir.

Uygulama ve öğretide kıdem tazminatı ve ihbar tazminatına ilişkin davalar, hakkın doğumundan itibaren, Borçlar Kanunu’nun 125. maddesi uyarınca on yıllık zamanaşımına tabi tutulmuştur.